De Europese Commissie verwacht dat ook lidstaten flink in de buidel gaan tasten om testen ten behoeve van de coronapas gratis, of in elk geval betaalbaar te maken. De 100 miljoen die de commissie daarvoor al heeft uitgetrokken, moet als een vliegwiel werken.

EU-commissaris van Justitie Didier Reynders zei dat vanmorgen in een debat met het Europees Parlement, dat vanmiddag plenair de pas moet goedkeuren. ,,Ik merk dat in de lidstaten al een debat is ontstaan over de prijs, ik verwacht dat die discussie verdergaat”, aldus Reynders.

Met de coronapas kunnen reizigers straks met een QR-code aantonen dat ze zijn ingeënt tegen het coronavirus, negatief hebben getest of al een besmetting hebben gehad, waardoor ze beschermd zijn. Een belangrijk punt van de onderhandelingen was of de coronatest voor de reis gratis zou zijn. De Nederlandse Tweede Kamer is voor een gratis test.

De 100 miljoen euro die de Europese Commissie nu, afgedwongen door het parlement, uittrekt voor coronatesten, moet ervoor zorgen dat het verschil kleiner wordt tussen mensen die al gevaccineerd zijn en mensen die nog wachten op hun coronaprik. Die laatste groep heeft een coronatest nodig om de coronapas te kunnen krijgen. Gedacht wordt dat 100 miljoen veel te weinig is, mede omdat dit bedrag vooral gaat naar mensen die in grensregio’s wonen en daardoor zeer regelmatig de grens over moeten.

Uiterlijk 1 juli
Nu de commissie en het parlement hun werk hebben gedaan, is het aan de lidstaten om te zorgen dat de pas er ook werkelijk komt, én op tijd (uiterlijk 1 juli). Het parlement is daar nog niet van overtuigd. ,,Het is mooi dat negen lidstaten al klaar zijn. Nu de andere achttien nog. De commissie mag daar best wat druk op zetten”, aldus Europees Parlementslid Jeroen Lenaers (CDA), die de afgelopen weken al mails kreeg van kiezers die dubbel gevaccineerd toch problemen hadden aan de Duitse grens. ,,Die ratjetoe van 27 verschillende systemen moet ophouden.”

Ook Sophie in ’t Veld (D66) is bang dat reizigers toch weer worden geconfronteerd met onverwachte testen, quarantaines of gedwongen lastminute-annuleringen. ,,De pas zal zeker obstakels wegnemen, maar in hoeverre de grenzen echt weer opengaan, hangt af van de lidstaten. Zij gebruiken nu zelfs nog niet eens dezelfde kleurcodes.”

Tineke Strik (GroenLinks) vindt dat behalve de lidstaten ook de commissie nog wel wat extra geld mag uittrekken. ,,De vrijheid om te reizen mag niet afhangen van de prijs van een test. Wij zijn van het begin tegen discriminatie geweest. Dan mag het dus niet zo zijn dat studenten of mensen met een laag inkomen de grens niet over kunnen omdat ze niet zijn gevaccineerd.”

Verantwoordelijkheid bij lidstaten
Ook EU-commissaris Reynders legde de verantwoordelijkheid voor de pas vanaf nu bij de lidstaten, ‘die wij maximaal ondersteunen’. Hij onderstreepte dat extra eisen van lidstaten vanaf nu hoogst uitzonderlijk moeten zijn. ,,Extra testen of quarantaines mogen alleen nog als ze vanuit een oogpunt van volksgezondheid strikt nodig zijn, en dan nog moeten ze proportioneel zijn en vooraf bij ons en bij het publiek aangemeld.”