De afgelopen twee weken heb ik drie theatervoorstellingen, twee concerten, twee dance events, cafés, restaurants, discotheken en twee grote bijeenkomsten tijdens de Black Achievement Month bezocht. Een zeer ­waardevolle maand vol evenementen om de excellentie binnen en van de zwarte gemeenschap te vieren.

Het bijzondere aan al deze bezoeken is dat ik mij volledig welkom voelde. Ik werd niet meer staande gehouden door portiers die mij willen weigeren vanwege mijn huidskleur, met het flauwe excuus dat ik geen vaste klant ben. Dit excuus gaat niet meer op zolang ik mijn QR-code heb. Ik weet dat mijn nieuw verworven privi­lege ten koste gaat van andermans vrijheid.

Ik ervaar dankzij de QR-code die ik sinds juli op mijn telefoon heb, dat ik volledig meedraai in de maatschappij. Een gevoel dat pas kortgeleden tot me is doorgedrongen. Het gevoel dat mensen ervaren die deze code niet bezitten ken ik ook. Het gevoel van uitsluiting. Het is precies wat ik jarenlang heb gevoeld in de gelegenheden waar ik vanwege mijn zwarte huidskleur niet welkom was. Ik voel hun pijn, boosheid en frustratie en ik begrijp ook dat ze demonstreren tegen overheidsbeleid die hen als tweederangsburgers behandelt.

Toch gevaccineerd, maar geen code

Helaas is er nog een extra groep binnen de samenleving die wordt uitgesloten, de derderangsburger; zwart en ongedocumenteerd. Veel van hen zijn gevaccineerd, maar omdat ze geen BSN- of V-nummer hebben, kunnen ze geen QR-code krijgen. Dit vind ik verbazend; toen het over publiek belang ging mochten zij meedoen, nu moeten zij terug naar de plek in de maatschappij van voor corona. Toch gevaccineerd, maar geen code.

Dit in contrast met mensen die wel een QR-code kunnen krijgen, maar geen vaccin nemen of getest willen worden. Zij hebben tenminste nog een keuze om wel of niet naar een discotheek te gaan. Even los van hun motieven.

Overal waar ik kom voel ik de honger van de mens om contact te maken en het leven weer te vieren. Het afgelopen jaar was dat door corona bijna onmogelijk. Dankzij de QR-code is er weer ruimte voor contact, maar helaas niet voor iedereen. Er ontstaan nieuwe minderheden die op veel plekken niet welkom zijn. Ik kan niet ontkennen dat het een gek gevoel is dat ik als zwarte man naar plekken ga waar voornamelijk witte mensen zonder QR-code niet toegelaten worden. Het doet mij denken aan de segregatie van zwarte mensen in bussen en openbare ruimtes in de VS gedurende de jaren zestig. Ook zij hadden geen QR-code. Voor veel zwarte mensen was het een realiteit die al meer dan driehonderd jaar bestond. Stel je voor dat we de QR-code de komende driehonderd jaar gaan gebruiken. Stel je voor dat het de enige code is die niet discrimineert op ras, religie, geaardheid en afkomst. Stel je eens voor…

Lang geleden dat ik zoveel zwarte mensen trots samen heb gezien

Gedachten die tot mij komen in een volle zaal in het DeLaMar Theater in Amsterdam tijdens de viering van de afsluiting van de Black Achievement Month. Het is lang geleden dat ik zoveel zwarte mensen trots en stralend samen heb gezien. Wij zitten als verbonden generaties te genieten van muziek en optredens. Er worden prijzen uitgereikt aan uitzonderlijke talenten met Afrikaanse roots uit het bedrijfsleven en de wetenschap, en aan hen die hun nek uitsteken door de problematiek in de samenleving aan de kaak te stellen. Heel goed dat deze viering er is. Toch hoop ik dat er ooit een tijd komt waarin we dit exclusief feest niet meer nodig hebben om black achievements te vieren.