Nee, Deborah Eijke (36) kan het zich nauwelijks meer voorstellen. Een jaar geleden was ze nog blij dat ze haar eerste coronaprik mocht gaan halen. Ze werkt dan nog in verpleeghuis Ter Weel. ,,Ik heb astma en heb in het verleden veel dubbele-longontstekingen gehad. Ik lag daardoor vaak in het ziekenhuis met zware medicijnen. Je snapt, als ik corona krijg, is dat voor mij heel risicovol. Dus ik wilde die prik dolgraag.”

Maar daar denkt ze snel anders over. Op de prikstraat in de Goese Zeelandhallen nemen ze uit voorzorg extra maatregelen. ,,Omdat ik allergisch ben voor mosselen en wespensteken, moest ik na de vaccinatie met Pfizer direct naar de EHBO-post. Voor het geval ik allergische reacties zou krijgen.” En die komen.

Bij prik twee gaat het pas goed fout

,,Binnen zes minuten begon het heel erg te jeuken, kreeg ik huiduitslag en mijn nek, schouders en gezicht zwollen op.” Een arts spuit een anti-allergiemiddel in. ,,Na een aantal uur namen de klachten af en na een dag waren ze weg.” Maar de schrik zit er goed in. De Goese is dan ook gespannen als ze op 13 februari haar tweede prik gaat halen. ,,Ook in de Zeelandhallen. Maar toen was al besloten om me meteen door een arts te laten vaccineren.”

Bijna direct krijgt ze weer jeukende rode vlekken, zwellen haar gezicht, nek en borst opnieuw op en krijgt ze een allergiemiddel. Maar de reacties op het coronavaccin zijn deze keer heftiger. ,,Ik kreeg hoge koorts, begon te zweten, werd misselijk, zwol nog meer op. En ‘s avonds kon ik nauwelijks meer slikken.”

De arts van de huisartsenpost zegt dat het een ‘allergische reactie op een allergische reactie is’ en schrijft een kuur voor. Binnen een week zijn de klachten weg. Deborah meldt ze bij GGD en Lareb, het bijwerkingencentrum. Het jaar verstrijkt en Deborah voelt zich verder prima. Totdat wordt gesproken over de booster-prik. ,,Ik ben er als de dood voor, maar wil er wel een. En hoe moet dat als er meer boosters aankomen?”

‘Ik bel me suf en huil uit wanhoop’

Aan wie ze het ook vraagt, iedereen zegt: het komt wel goed, er wordt heus wel wat op verzonnen. ,,Nou, niet dus.” Ze belt het RIVM, de GGD, de huisarts, de longarts en het ministerie van Volksgezondheid. ,,De GGD zegt: dan moet je bij de huisarts zijn. De huisarts zegt: je moet bij de GGD zijn…”

Wat ze van artsen hoort is dat ze geen booster moet nemen. ,,Ze zijn bang dat ik in een shock raak en in het ziekenhuis moet worden opgenomen.” Het maakt haar radeloos. ,,Mijn bescherming tegen corona is ondertussen nihil. Een beklemmende gedachte. Ik bel me suf, huil uit machteloosheid en wanhoop, maar kom niet verder.”

Na maanden bellen en vragen, slaat nu de paniek toe. ,,Want op 1 februari verloopt mijn QR-code. Vanaf dan kan ik nergens heen met onze vierjarige dochter. Ja, ik kan me laten testen. Maar een test is 24-uur geldig. Ik moet me dan bij wijze van spreken elke dag laten testen, anders kan ik geen binnenspeeltuin in, geen café, restaurant. Niks.” Laat staan dat ze op vakantie naar het buitenland wil. ,,Dan is een QR-code verplicht. Ook al heb je een geel boekje, dan nog moet je een QR-code uitprinten. Alles draait om die rotte QR-code.”

Erasmus MC schiet te hulp

Toch gloort er hoop, want eind februari mag ze naar het Erasmus MC voor een allergietest. ,,Ze onderzoeken dan waarvoor ik allergisch ben en of ze me eventueel met een ander middel kunnen boosteren.”

Hoe dat zit? Nou, in heel Nederland komen naar schatting zo’n 4500 tot 5000 mensen bij een allergoloog terecht, omdat ze hevig reageren op de coronaprik, vertelt Maurits van Maaren. Hij is internist, allergoloog en immunoloog aan het Erasmus MC in Rotterdam.

Maar, benadrukt hij, niet elke reactie betekent dat je allergisch bent. ,,Het kan ook gaan om bijwerkingen. Die ontstaan vaak door stress. Bij een eerste gesprek schatten wij het risico op een allergische reactie in. Is die heel klein dan wordt een afspraak gemaakt voor de prik. Als die is gegeven, moet de patiënt een uur wachten. Vaak heeft iemand dan geen klachten of zijn die na een uur voorbij.”

Maar eerst een huidtest

Mensen die wel allergisch zijn, krijgen eerst een huidtest. ,,Als je allergisch bent, is dat bijna altijd voor de hulpstoffen van het vaccin. Tijdens de test brengen we die stoffen in contact met de huid en kijken of na 15 minuten een jeukende rode vlek ontstaat. Gebeurt dat, dan krijgt iemand een vaccin dat die hulpstoffen niet bevat. Moderna en Pfizer bevatten andere hulpstoffen dan Janssen en AstraZeneca.”

Zijn die hulpstoffen dan zo uniek? Nee, zegt Van Maaren. ,,In Pfizer en Moderna zitten geen unieke hulpstoffen. Ze zitten ook in veel andere medicijnen die je via een injectie toegediend kunt krijgen. Sterker, ze zitten zelfs in Ibuprofen en Diclofenac (pijnstillers en ontstekingsremmers-red.). Als je de stoffen in tabletvorm gebruikt, is dat in de regel geen probleem. Maar als je ze injecteert, kunnen ze wel reacties geven.”

Van Maaren heeft nog niet meegemaakt dat iemand niet alsnog gevaccineerd kan worden. Goed nieuws dus. Dat neemt niet weg dat mensen als Deborah in de problemen komen met hun QR-code. CDA-Tweede Kamerlid Joba van den Berg uit Goes heeft aandacht voor hen gevraagd. ,,We willen dat er voor mensen die zich om medische redenen niet kunnen laten vaccineren een QR-code komt. Het is dan wel aan een arts om te bepalen of er sprake is van zo’n medische reden.”

Volgens het ministerie van Volksgezondheid komt er dit voorjaar een oplossing. ,,Vooralsnog is dat gekoppeld aan de wet die de invoering van 2G regelt”, bevestigt Van den Berg. ,,Dan is het namelijk onmogelijk om toegang te krijgen door je te laten testen. Maar wij vinden dat er hoe dan ook een oplossing moet komen voor deze groep mensen.”