De coronacrisis bracht de QR-code naar het café. Eerst verving hij de menukaart, nu vervangt het zwart-witte vierkant vaak ook al ober en kassier. En ooit misschien zelfs de barman. Niet lang nadat Clarisse de Monredon de QR-code op haar tafeltje heeft gescand met haar telefoon, staat de ober er al met twee negroni’s en een schaal vegetarische dumplings. De drankjes op het terras van het Brusselse café Flamingo smaken. Dat je er tegenwoordig niet meer bestelt bij een ober, maar via een QR-code die een website opent, waar je de bestelde drankjes in een virtueel winkelmandje plaatst en afrekent met een bankapp of Payconiq, bevalt haar minder. ‘Gezellig is dat toch niet? Geef mij maar een ober die zich voorstelt en je welkom heet.’ Een tafeltje verderop ziet Kristel Schockaert er wel de voordelen van in. ‘Een paar keer klikken, betalen, en je drankje komt eraan. Zonder lange rijen aan de bar of te moeten wachten tot een ober je opmerkt. Makkelijker kan toch niet?’
Uitbater Frédéric Nicolay, die behalve Flamingo nog drie andere horecazaken in de hoofdstad bezit, beaamt dat. Toch is ook hij niet erg enthousiast. ‘Die QR-codes en apps maken het leven inderdaad gemakkelijker. Er zijn minder misverstanden en het gaat allemaal sneller. Toch ben ik pas na een discussie met mijn vennoten akkoord gegaan om het systeem in te voeren’, zegt hij. ‘Het is praktisch, het is snel, maar mensen gaan toch op café voor de gezelligheid, niet om op hun gsm te tokkelen? Ik hoop dat we erin slagen na corona een nieuw evenwicht te vinden tussen het praktische en het leuke in het leven.’
Upselling
Net zoveel bezwaren heeft Erik De Rop, die in Leuven de cafés Bardot en Apero runt. Bij hem bestel en betaal je nog steeds bij een ober. ‘Een café bezoeken is een sociale beleving. Voor de coronacrisis lieten wij zelfs nooit menukaarten op de tafels liggen. Wij wilden altijd dat een klant eerst werd begroet door een ober, die hem pas daarna de menukaart gaf. Sociaal contact en gastvrijheid staan bij ons centraal.’ De Rop ziet ook commerciële bezwaren. ‘Als een klant twijfelt en hij moet bestellen via een app, dan zal de keuze gauw vallen op een pintje of een koffie, iets goedkopers. Een ober kan echter suggesties doen en de klant verleiden iets duurders te nemen. Upselling heet dat.’
Toch zijn er zeker ook horecaondernemers die wel al verknocht zijn aan de QR-code. Els De Waele, mede-eigenaar van de cafés Ventura en Albatros in Gent, houdt niet alleen van de efficiëntie en het betaalgemak, ze spreekt tegen dat betaalapps het contact met de klant in de weg staan. ‘Je moet er als cafébaas natuurlijk wel in investeren. Sinds we werken met QR-codes staat op ons terras een ober die de klanten verwelkomt en uitlegt hoe het systeem werkt. Wij vinden dat het contact met de klant sindsdien net beter geworden is.’ En wat met klanten die geen smartphone hebben of geen betaalapps gebruiken? De Waele: ‘We laten niemand aan zijn lot over. Iedereen die dat wil, kan uiteraard nog altijd drankjes bestellen en betalen zonder smartphone.’
Zelf pintjes tappen
Hoeveel uitbaters sinds de heropening in mei werken met QR-codes en betaalapps, weet vakvereniging Horeca Vlaanderen niet. ‘Maar het is een feit dat corona ook aan de toog een aantal technologische ontwikkelingen heeft laten doorbreken’, zegt ceo Matthias De Caluwe. ‘Na de witte kassa zien we in de QR-code een verdere professionalisering van de sector. Al is de vraag of al die zaken over pakweg een jaar nog altijd met QR-codes zullen werken.’
Maar wie zegt dat het daarbij moet blijven? Zo haalde de Brusselse start-up Selfbar onlangs zo’n 4,25 miljoen euro op voor de verdere ontwikkeling van een tapkraan waar iedereen na het inlezen van zijn bankkaart zelf zijn biertje kan tappen, bijvoorbeeld op een receptie. Op de bijbehorende app kan je dan zien hoeveel bier je hebt getapt. En zo kan binnenkort ook op de barman worden bezuinigd. Zover ziet De Waele het niet snel komen. ‘We werken op ons terras graag met die QR-codes, maar we zijn bovenal nog steeds een bruin café. We hopen vooral dat onze zaak na corona weer vol tooghangers zal zitten en dat zij spontaan weer pintjes kunnen bestellen. Die QR-codes zullen blijven, maar dan als aanvulling.’
