Een Europees vaccinpaspoort laat nog even op zich wachten. Dus ontwikkelen verschillende partijen maar vast hun eigen vaccincertificaten. Het is onduidelijk of die onderling wel op elkaar kunnen worden afgestemd. Het ging al een keer mis, toen landen in Europa allemaal hun eigen corona-app gingen ontwikkelen. Dat is een leermoment geweest, dus nu er een digitaal vaccinatie-paspoort moet komen, zou de coördinatie beter moeten gaan. Maar opnieuw dreigt een wirwar aan apps waarmee burgers kunnen aantonen dat ze geen besmettingsrisico vormen.

Vaccinatiepaspoorten worden gezien als dé manier om de samenleving geleidelijk te openen. Met een digitaal bewijs op hun telefoon zouden mensen weer naar de bioscoop of het restaurant kunnen gaan. Maar nu lijkt het erop dat er tegelijk tientallen apps zullen zijn, zonder dat duidelijk is of ze onderling kunnen samenwerken. Als dat niet geval is, is het nut ervan dubieus.

In Europa is bijvoorbeeld Estland zijn eigen vaccinatiepaspoort gaan ontwikkelen. Estland is digitaal nogal snel, dus aan het eind van deze maand zal er al een testversie liggen. Het enige probleem is: Estland is dus al klaar voordat de EU er ook nog maar aan toe is om te zeggen aan welke eisen een Europese app moet voldoen. Estland neemt het risico voor lief. Wachten op Europa is óók een risico, zeggen ze daar.

Plan Europese Commissie

Niet dat in Brussel niets gebeurt. Vorige maand lanceerde de Europese Commissie een plan voor een certificaat. Dat bestaat uit een QR-code op je telefoon die bewijst dat je bent gevaccineerd, negatief bent getest of dat je van corona bent genezen. De Wereldgezondheidsorganisatie haakt daarop aan, zodat het certificaat ook buiten Europa te gebruiken is. Maar voorlopig is het nog een plan, want er moet nog van alles aan worden ontwikkeld.

Daar wacht lang niet iedereen rustig op. Behalve Estland hebben veel meer partijen alvast iets laten ontwikkelen. In Europa lieten Denemarken en Zweden begin dit jaar weten dat ze hun techfirma’s vast aan het werk zouden zetten met een eigen methode. Ook Frankrijk is van plan met een eigen systeem te komen. Wereldwijd is er al een app van de internationale Kamer van Koophandel en een andere van de internationale vereniging van vliegmaatschappijen, IATA. Israël gebruikt al een app.

Precies dat probleem was er een jaar geleden met de ontwikkeling van corona-apps ook al. Vanuit het idee dat die app zou helpen tegen vergaande lockdowns ontwikkelden verschillende landen hun eigen covid-apps, die waarschuwen als je in de buurt bent geweest van een besmet persoon. In het gebruik zijn ze niet allemaal even handig, al is het alleen al vanwege het feit dat ze grensoverschrijdend niets klaarspelen.

Verschillende standaarden in de VS

Buiten de EU is het al net zo’n warboel. De Amerikaanse televisiezender CNN rapporteerde eerder deze week over techbedrijven, gezondheidsorganisaties en zelfs winkels in de VS die hun eigen vaccinatiecertificaat hebben ontwikkeld. De overheid van de staat New York gebruikt een eigen app, die een staat verderop niets waard is.

Het Witte Huis laat het ontwikkelen ervan nadrukkelijk over aan de markt. Daar heeft iedere partij er belang bij dat zijn systeem uiteindelijk de standaard wordt, dus voorlopig is er van onderlinge uitwisselbaarheid nog geen sprake.