De 25 burgemeesters van het Veiligheidsberaad hebben dinsdagavond of woensdagmorgen een digitale vergadering over ‘de actualiteiten en de toegangstesten’, aldus een woordvoerder van het beraad. Dat betekent dat de burgemeesters bespreken hoe het verder moet nu er op een aantal plaatsen in het land uitbraken van corona zijn na een bezoek aan een discotheek of een feest.

Demissionair minister van Justitie, Ferd Grapperhaus, sluit aan bij de bespreking. Hij waarschuwde dinsdag al dat alle bedrijven waar mensen binnenlopen beter moeten letten op de naleving van de coronaregels. Anders moeten de burgemeesters strenger gaan optreden, zei hij.

De digitale bijeenkomst van het Veiligheidsberaad is vervroegd, onder meer omdat is gebleken dat het systeem met toegangstesten en de CoronaCheck-app in uitgaansgelegenheden niet waterdicht is. Zo zouden bezoekers van een discotheek de QR-code van de app naar vrienden hebben gestuurd die nog buiten stonden.

Vorig weekend kwamen zeshonderd bezoekers naar discotheek Aspen Valley in Enschede. Allemaal moesten ze (in theorie) een negatieve coronatest laten zien voordat ze naar binnen mochten. Ruim een week later blijken zeker 180 van de feestvierders besmet met het coronavirus. In Enschede gingen de geruchten al snel rond: ongeteste jongeren hadden de QR-codes van anderen gebruikt om de discotheek binnen te komen. Of dat klopt is nog onduidelijk.

Ook in het tweede weekend dat het Nederlandse uitgaansleven weer helemaal open was, zouden er dergelijke incidenten zijn geweest. Bij elk evenement waar de 1,5 meterregel niet wordt gehanteerd, moet bij de ingang worden gecontroleerd of iemand een geldige QR-code heeft en of de bijbehorende initialen en geboortedatum overeenkomen met het ID-bewijs van die persoon. De vraag is of dat overal zo precies gebeurt.

Sjoemelen met QR codes onverstandig

“Sjoemelen met testbewijzen is ongelooflijk onverstandig,” zei minister van Justitie Fred Grapperhaus vlak voor weer een coronaoverleg. “We moeten blijven zeggen: houd je nou aan regels.” Maar hij zei ook dat incidenten met besmettingshaarden in het heropende uitgaansleven nog geen reden zijn voor landelijke maatregelen. “Het is aan de burgemeesters om ter plekke op te treden.”

Het Veiligheidsberaad, waarin van elke veiligheidsregio een burgemeester is vertegenwoordigd, stelt ‘dat de horeca zelf verantwoordelijk is voor de controle’. “Wel kan een individuele veiligheidsregio zelf ingrijpen.” De 25 burgemeesters bespreken het coronatoegangssysteem bij kroegen en discotheken komende maandag in een digitale vergadering.

Koninklijke Horeca Nederland stelt ‘over het algemeen tevreden te zijn’ over het tweede ‘vrije’ weekend. “Ondernemers hebben nauwelijks mensen aan de deur hoeven te weigeren omdat ze geen testbewijs hadden,” zegt een woordvoerder. “Wij, en collega-ondernemers, roepen onze leden op om aan de deur extra goed te controleren op QR-code in combinatie met een geldig ID-bewijs.”

400.000 testafspraken

Het gaat dan ook om veel testen. Omdat veel jongeren nog niet volledig zijn gevaccineerd liep het afgelopen weekend storm bij Testen voor Toegang, het gratis testsysteem dat in opdracht van de overheid is opgezet. “Er zijn van donderdag tot en met zondag 400.000 testafspraken gemaakt,” laat een woordvoerder weten. Het is nog niet bekend hoeveel mensen positief zijn getest en dus geen discotheek in mochten. In juni bleek 0,14 procent van de Testen voor Toegang-tests positief.

Het ging afgelopen weekend in ieder geval één keer heel erg mis. Een 21-jarige Amsterdammer kreeg een negatieve testuitslag, ging daarop een nacht lang stappen in een bomvolle bar maar kreeg de volgende ochtend een telefoontje dat hij wel degelijk positief had getest op corona. De uitslag was verkeerd doorgegeven door Covidia, een van de commerciële bedrijven die door Testen voor Toegang zijn ingehuurd. “Het gaat voor zover ons bekend om één persoon. We zullen daarom zorgvuldig uitzoeken hoe dit kon gebeuren om herhaling te voorkomen,” zegt de woordvoerder van Testen voor Toegang.

Tweehonderd misstanden

Er zijn inmiddels zeker 220 commerciële aanbieders van pcr- of sneltesten in Nederland, laat de Inspectie voor de Gezondheidszorg weten. Vrijwel elke aanbieder heeft meerdere locaties. Bij de inspectie zijn tot nu toe ruim tweehonderd meldingen binnengekomen over (vermeende) misstanden bij testlocaties. “We hebben inmiddels meer dan honderdvijftig commerciële teststraten bezocht, we leggen meerdere bezoeken per week af,” stelt een woordvoerder van de inspectie. Dat leidde afgelopen maanden enkele keren tot maatregelen. Zo was er bij het bedrijf Q-Comed onvoldoende medisch toezicht. Omdat het bedrijf toch testen bleef afnemen, werd er in april een dwangsom van 25.000 euro opgelegd voor elke volgende test.