Ouderen vrezen dat ze niet op tijd een coronatoegangspas hebben. Het lukt ze niet allemaal om de QR-code op hun telefoon te zetten of om het bewijs te printen. En volgens de ouderenbond is het speciaal ingestelde telefoonnummer slecht bereikbaar.

Speciaal voor ouderen zonder smartphone verwees minister Hugo de Jonge op de persconferentie van dinsdag naar een speciaal telefoonnummer waar zij terecht konden voor een papieren QR-code. “En als je geen printer hebt kun je terecht bij de bibliotheek,” zei hij. Sterker: “Als je gevaccineerd of getest bent, dan wordt de code thuisbezorgd. Dus het is echt onbegrensd servicegericht.”

Veel ouderen lukt het volgens ouderenbond ANBO desondanks niet om een coronapas te bemachtigen. “Er zijn lange wachttijden en medewerkers van de helpdesk geven soms verkeerde informatie,” zegt woordvoerder Renate Evers. Het coronabewijs kan uitgeprint worden en ook via de telefoon worden aangevraagd. Donderdagmiddag duurde het 12 minuten voor je iemand aan de telefoon kreeg.

‘Laat maar’

Hoeveel ouderen worstelen met de QR-code weet ze niet. “Je hebt een groep van 1 miljoen ouderen die digitaal niet vaardig zijn. Veel van hen krijgen natuurlijk hulp van kinderen of buren, maar je hebt ook een deel bij wie het echt niet lukt. Voor hen vragen wij aandacht.”

Seniorenorganisatie KBO-PCOB hoort dezelfde geluiden. “Er zullen vast senioren zijn die denken: laat maar. Ze hebben een jaar lang binnen gezeten, en willen nu ook naar het theater of restaurant. Voor hen is het zonde,” aldus woordvoerder Sven Stijnman. Volgens hem zou het gele boekje een goed alternatief zijn, maar de overheid ziet dat niet als officieel vaccinatiebewijs.

Papieren bewijs

“Ik heb geen mobiele telefoon, dus hoe kom ik dan aan een QR-code?” vraagt de 86-jarige Jan Wagenaar. Met zijn vrouw gaat hij graag naar het theater, hij heeft na 25 september al vier voorstellingen in het vooruitzicht. “DigiD, coronapas, QR-code: sommige dingen snappen wij gewoon niet. De veranderingen gaan zo snel. En ik ga er geen nieuwe telefoon voor kopen,” zegt hij. Zijn dochter hielp hem uiteindelijk aan een papieren bewijs via de website van de overheid.

Maar Wies Janssen (71) zal haar kinderen niet vragen. “Ik wil dingen doen zonder een beroep te doen op mijn kinderen, omdat ik zelfstandig wil leven.” Ze heeft nu besloten om geen moeite te doen voor een coronapas: “Mijn man heeft niet eens een smartphone, en ik weet ook niet hoe het allemaal werkt. Ik zie het allemaal wel. Ik denk niet dat ze me zullen weigeren bij een restaurant.”

Kithy Tholen was wél bereid om er veel moeite voor te doen. Zij probeerde voor haar twee dochters die spierziekte hebben een papieren bewijs te regelen, maar vervolgens werd ze van het kastje naar de muur gestuurd. “Ik werd doorgestuurd naar het nummer voor een prikafspraak, terwijl ik een vaccinatiebewijs nodig had. Daarna werd ik doorgestuurd naar de instelling waar ze zijn gevaccineerd, maar daar moest ik ook niet zijn. En later werd de verbinding ineens verbroken. Toen ik na 2,5 uur wachten de juiste persoon had gevonden, was het binnen een paar minuten geregeld.”

Capaciteit bij helpdesk uitbreiden

ANBO riep de overheid eerder al op om te zorgen dat mensen die geen smartphone of printer hebben, snel via de overheid een papieren QR-code krijgen. Zij eisten maandag al ‘direct actie’ omdat het niet bij iedereen lukte. Volgens de ouderenbond is het sinds die tijd wel beter gegaan, maar nog altijd ondervinden ouderen klachten. “En de tijd begint te dringen. Voor 25 september moeten iedereen die het wil, wel een QR-code hebben.” ANBO hoopt dat de capaciteit bij de helpdesk snel kan worden uitgebreid.

De woordvoerder van het Ministerie van Volksgezondheid laat weten dat de klachten van de ouderenbond bekend zijn. Hij wijst op de mogelijkheid om naar de bibliotheek te gaan als het niet lukt om te printen, of om hulp te vragen bij vrienden, familie en buren. Of het ministerie meer mensen bij de helpdesk zal werven? “We kijken wat nodig en mogelijk is, maar dat is nog niet concreet.” Minister Hugo de Jonge meldde op Twitter dat al 62.000 mensen het toegangsbewijs via de post hebben ontvangen.