De Europese Commissie heeft een voorstel klaar voor een coronacertificaat: het Digitaal Groen Certificaat. Daarmee zullen lidstaten zelf controles kunnen uitvoeren op vliegtuigpassagiers en auto- en treinreizigers. Als alles goed gaat, zou het certificaat nog voor de zomer ingevoerd moeten worden en zou reizen binnen de Europese Unie deze zomer opnieuw mogelijk moeten zijn.
Wat stelt de Europese Commissie voor?
De Commissie stelt voor om een digitaal certificaat in te voeren: de Digital Green Certificate (Digitaal Groen Certificaat). Hiermee moeten gezonde Europese burgers zich vrij kunnen verplaatsen binnen de EU, Noorwegen, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein. En dat zowel om te werken als om te reizen. Als alles volgens plan verloopt, zou het certificaat over drie maanden klaar moeten zijn, net op tijd voor de zomervakantie dus.
Voor de Commissie is het belangrijk om zo’n certificaat op Europees niveau te lanceren, om te voorkomen dat lidstaten individueel coronapaspoorten zouden invoeren, wat tot verwarring zou kunnen leiden. De Commissie zal ook een platform voorzien zodat alle certificaten in elk land gecontroleerd kunnen worden en ze op elkaar afgestemd zijn. Een Italiaan zal dus hetzelfde certificaat hebben als een Belg of Deen.
Verder wil de Commissie ook vermijden dat Europa een Amerikaans of Chinees paspoortsysteem moet invoeren.
Hoe zal zo’n certificaat eruit zien?
Het certificaat zal beschikbaar zijn in digitale en papieren vorm en in alle talen van de Unie. Het zal verschillende gegevens kunnen bevatten. Ten eerste kan het certificaat bewijzen dat iemand gevaccineerd is tegen COVID-19. Ten tweede kan het een negatieve coronatest aantonen. Tot slot geeft het ook info weer over mogelijk herstel van een coronabesmetting, wat tijdelijke immuniteit impliceert. “Het doel is om een gemeenschappelijke richting uit te zetten voor de veilige opening van de Europese Unie”, aldus Margaritis Schinas, vicevoorzitter van de Commissie.
Hoe zal het werken?
Elk exemplaar, of het nu via een app of op papier is, zal een QR-code bevatten die de relevante informatie weergeeft en de authenticiteit van het paspoort bewijst. Met die QR-code kunnen reizigers hun vaccinatie, negatieve coronatest of immuniteit bewijzen. De QR-code zal ook informatie bevatten over het toegediende vaccin, het ziekenhuis, de gezondheidsautoriteit of apotheker die de dienst verleend heeft.
Bovendien zal de gegevensbescherming, veiligheid en privacy gerespecteerd worden. De gegevens worden namelijk niet opgeslagen op de telefoon van de gebruiker; in plaats daarvan fungeert de QR-code als een digitale instapkaart die gescand kan worden om te bevestigen dat de gebruiker aan de eisen voldoet. Reizigers zonder smartphone zouden de bevestigingscodes ook kunnen afdrukken.
Wie zal het krijgen?
Het certificaat is gratis beschikbaar voor alle inwoners van de EU. Je kan het op drie manieren verkrijgen. Ten eerste kan je er een aanvragen als je gevaccineerd bent met een vaccin dat is goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA). Voorlopig keurde het agentschap vaccins goed van Pfizer-BioNTech, Moderna, AstraZeneca en Johnson en Johnson.
Sommige lidstaten hebben ook andere vaccins aangekocht. In Hongarije zijn bepaalde inwoners ingeënt met het Chinese vaccin Sinopharm. Ook het Russische vaccin Spoetnik V dat in Hongarije gebruikt wordt kreeg nog geen goedkeuring van het EMA. EU-lidstaten kunnen zelf beslissen of ze mensen met die vaccins een certificaat geven of niet.
Ten tweede kan je ook een certificaat bemachtigen via een negatieve coronatest. De kans is namelijk groot dat niet iedereen een prik gekregen heeft voor het einde van de zomer. Om discriminatie te vermijden en vooral jongeren niet uit de boot te laten vallen is een negatieve test dus ook voldoende. Ten slotte is ook het bewijs van een recent herstel via antilichamen voldoende om een certificaat te krijgen.
Wanneer wordt het ingevoerd?
Het coronacertificaat zal ons in staat stellen om vlotter door Europa te kunnen reizen deze zomer. De Commissie hoopt dat het tegen midden juni ingevoerd kan worden. Von der Leyen hoopt op die manier de gehavende Europese economie nieuw leven in te blazen. Vooral zuiderse lidstaten zoals Spanje, Italië en Griekenland snakken naar een positieve impuls voor hun toerismesector.
Het voorstel van de Commissie moet wel nog goedgekeurd worden door de lidstaten en het Europees Parlement. Het is dus nog niet zeker of het coronacertificaat er komt zoals de Commissie het nu heeft voorgesteld.
Eerste minister van België Alexander De Croo is alvast blij dat de Commissie in haar voorstel rekening houdt met zijn opmerkingen. De Croo benadrukte eerder al dat hij discriminatie wilde vermijden tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden.
Op de Europese top van volgende week donderdag en vrijdag wil hij het voorstel verder bespreken. “We zullen ook moeten kijken op welke wijze het certificaat gebruikt zal worden, en of we naar een zelfde aanpak kunnen gaan voor reizen naar derde landen, buiten de Europese Unie. Het zou goed zijn om ook daar een eengemaakte Europese aanpak te hebben in plaats van dit in gespreide slagorde aan te pakken.”
