‘Je QR-code? Je geboortedatum? De eerste letter van je achternaam?’ Het was even wennen, zowel voor de horeca als voor de bezoekers. Het scannen van de corona-QR-code was voor de meesten een eitje, maar van de vragen die daarna werden afgevuurd werden sommige bezoekers flink zenuwachtig. „Mensen worden er een beetje chagrijnig van, dat gedoe met die code als ze even naar de wc willen of binnen willen pinnen. Dat reageren ze dan op ons af, want Mark Rutte is nou eenmaal wat moeilijk bereikbaar…” Marko Kurt van restaurant CopaCabana haalt gelaten de schouders op. Zijn terras aan de Oude Markt in Enschede zit lekker vol, deze zaterdagavond.
Het heerlijke nazomerweer zorgt ervoor dat iedereen nog buiten kan zitten en dat scheelt misschien wel veel discussies. Want binnen kom je alleen met die veelbesproken QR-code die bewijst dat je gevaccineerd of negatief getest bent. Ook als je ‘alleen maar even’ naar de wc wilt, of wilt pinnen. De Enschedese horeca is deze eerste dag van de nieuwe coronamaatregel goed voorbereid. Er staan mobiele toiletunits rondom de grote kerk, voor mensen mèt hoge nood maar zònder QR-code. Er is extra beveiliging ingeschakeld voor het geval de korte lontjes oververhit raken.
En de horeca is gewaarschuwd: ‘s morgens liepen er nog actievoerders door de stad met pamfletten tegen de QR-code. ‘Wil jij bijdragen aan een samenleving waar iederéén vrij is zelf keuzes te maken over lichaam en gezondheid?’, is de aanhef. De ondernemers worden opgeroepen om zich aan te sluiten bij het platform keuzevrijbijmij.nl en hun zaak voor iedereen open te stellen, code of geen code.
Ook zonder QR-code welkom
Er zijn er een paar die het daar blijkbaar wel mee eens zijn. Een kleine test leert dat je bij zeker twee zaken rondom de Oude Markt gewoon naar binnen kan lopen en kan gaan zitten. Geen QR-code nodig? „Officieel moet het wel, maar het maakt ons niet uit of je hem nou wel of niet hebt”, is het laconieke antwoord.
Maar de meeste zaken volgen de regels. Eigenaar René Bosch van Fellini kreeg de protestflyer ’s morgens in handen gedrukt toen hij aankwam bij zijn zaak. Hij gunt iedereen zijn mening, maar is vrij duidelijk over zijn opvattingen: „Nee, ik vind dit ook niet leuk, het gaat tegen je gevoel van gastvrijheid in. Maar eerlijk is eerlijk. Wij hebben als ondernemers royale NOW-steun gekregen, we hebben van de gemeente steun gekregen bij het terrassenbeleid en met het opschorten van de precarioheffing. Ik vind het helemaal niet raar dat we hieraan medewerking verlenen als ons dat wordt gevraagd.”
Geboortedatum zonder stotteren
Bosch onderbreekt het gesprek een paar keer voor de begroeting van zijn gasten. De meesten staan al klaar met een identiteitsbewijs en het scherm van hun mobieltje vol minuscule zwarte en witte blokjes. Bosch scant de code. Als het goed is ziet hij op zijn scanapparaat een groen vinkje, plus de geboortedatum en de initialen van de gast. Die moet hij dan weer vergelijken met het ID-bewijs, om fraude te voorkomen. Maar dat kost zoveel tijd dat hij een quickscan heeft bedacht: wie zonder stotteren zijn geboortedatum opdreunt mag doorlopen. En als hij twijfelt vraagt hij ook de eerste letter van de achternaam. Maar sommige mensen worden bloednerveus van zijn vragen.
Helemaal in de war
Serena is met haar hoofd al bij de gezellige avond die ze met haar vriend gaat hebben. Als Bosch haar om de QR-code vraagt aarzelt ze even: „Welke QR-code?” „Die bewijst dat je gevaccineerd bent.” Nerveus zoekt ze de juiste app op en vervolgens spelen de zenuwen haar flink parten als ze haar geboortedatum moet noemen. Het komt er niet echt vloeiend uit en dus stelt Bosch de volgende controlevraag: „Wat is de eerste letter van je achternaam?” „S!”, roept Serena. „Oh nee, K! K! S is van mijn voornaam… Ik raak helemaal in de war van al die vragen, ik kom gewoon een hapje eten!” Bosch lacht: ze mag doorlopen.