BRUSSEL – Reizigers met een geldig Europees coronareisbewijs mogen vanaf 1 februari in principe niet meer lastig worden gevallen met aanvullende test- of quarantaineverplichtingen. Maar het is nog zeer de vraag of reizigers direct profijt zullen hebben van deze ’afspraak’. Wat in ieder geval wél gaat veranderen, is de geldigheidsduur van het vaccinatiebewijs.

Dinsdag hebben de ministers van Europese Zaken in Brussel een nieuwe ’aanbeveling’ omarmd om reizen binnen de EU makkelijker te maken. Wie een geldige QR-code heeft, zou vanaf volgende week dinsdag niet meer mogen worden onderworpen aan ’aanvullende beperkingen van het vrije verkeer’.

Op een lijn

De nieuwe aanbeveling komt er nu de vaccinatiegraad in Europa is toegenomen en de verspreiding van de omicronvariant niet meer is te temmen.

Verschillende EU-landen hanteren nu nog extra inreisvoorwaarden, ook voor reizigers die gevaccineerd zijn. Zo heeft Oostenrijk bijvoorbeeld bepaald dat een gevaccineerde reiziger toch in quarantaine moet als hij niet getest óf geboosterd is. Duitsland heeft dan weer bepaald dat een booster bovenop het Janssen-vaccin niet afdoende is om quarantaine te ontlopen.

Of dat na 1 februari gaat veranderen, is aan de lidstaten zelf. Maatregelen op het gebied van volksgezondheid zijn een nationale bevoegdheid. Met het omarmen van een aanbeveling spreken de landen wel de intentie uit om de regels op een lijn te brengen. Zo’n aanbeveling is een niet-bindend besluit en hoeft dus niet te worden opgevolgd.

,,Daar wreekt zich dat Europa niet over volksgezondheid gaat. We hebben de afgelopen twee jaar gezien dat landen toch telkens hun eigen koers trekken. De vorige keer dan in de Europese Commissie eenheid werd bepleit duurde het een week voor iedereen weer zijn eigen regels maakte. Dus ik ben een beetje cynisch geworden”, zegt Frank Oostdam van reiskoepel ANVR over de nieuwe koers.

Hij heeft desondanks hoop dat zeker voor de komende tijd de aanbevelingen toch zullen leiden tot een eensgezind beleid. Van alles kanten, ook van binnen de EU, klinkt namelijk dat reisbeperkingen niet zorgen voor een verminderde verspreiding van corona. Bovendien lijkt de omicron-variant mild en breekt langzaamaan een periode aan met beter weer.

Spelregels QR-code

De EU-lidstaten hebben eerder wel een harde afspraak gemaakt over de spelregels van de QR-code voor reizen. Vanaf 1 februari moeten gevaccineerden negen maanden na hun laatste prik een booster hebben om de geldigheid van het coronareisbewijs te verlengen. De regels voor test- en herstelbewijzen blijven gelijk.

Wie in het buitenland is gearriveerd, moet rekening blijven houden met nationale coronaregels. Over de voorwaarden voor het gebruik van de QR-code als toegangsbewijs voor bijvoorbeeld een restaurant of evenement zijn geen Europese afspraken gemaakt. Brussel roept lidstaten wel op om de Europese spelregels ook nationaal te gebruiken.

Nederland

Nederland gaat de Europese spelregels ook nationaal gebruiken voor het coronatoegangsbewijs: er komt dus een houdbaarheidsdatum op vaccins, een herstelbewijs is nog 180 dagen geldig. België volgt de Europese lijn niet: vanaf 1 maart moeten mensen vijf maanden na hun laatste prik een booster hebben om bijvoorbeeld een restaurant of zwembad in te komen.

Oostdam kijkt echter ook naar de grenzen van Europa en daarbuiten. Nog altijd geldt dat reizen naar buiten de EU-grenzen lastig is. Vanuit meerdere landen geldt bovendien een quarantaineplicht. Hij zou het potsierlijk vinden als binnen de EU de quarantaine in de ban wordt gedaan, maar dat dat voor verre vakantiegangers wél zou blijven gelden. ,,Europa opent zich, dan moet je ook zonder enige beperking naar buiten Europa kunnen reizen, mits dat verantwoord is.”