Vanaf zondag krijgen vakantiegangers die naar Nederland terugkeren vanuit een EU-land met kleurcode geel te maken met nieuwe regels. Iedere inreiziger moet een coronabewijs kunnen tonen: een vaccinatiebewijs, een covid-herstelbewijs of een negatieve testuitslag. Zes vragen.
1 | Voor welke Europese landen gelden de aangescherpte regels?
De regels gelden voor reizigers die naar Nederland terugkeren vanuit een EU-land dat het ministerie van Buitenlandse Zaken met een gele kleurcode heeft bestempeld. Reizen naar deze landen is niet verboden, maar er zijn wel veiligheids- of gezondheidsrisico’s aan verbonden. Onder meer België, Denemarken, Frankrijk, Griekenland, Luxemburg, Italië, Portugal, Spanje en Zwitserland kleuren op dit moment geel.
Voor groene landen zoals Duitsland, Hongarije, Kroatië, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Tsjechië en Zweden gelden bij terugkeer geen regels. De kleurcode oranje – enkel noodzakelijke reizen – wordt voor landen binnen de Europese Unie enkel nog gebruikt als er een nieuwe virusvariant opduikt. Het Verenigd Koninkrijk kleurt wel nog oranje. Voor rode landen, veelal buiten de Europese Unie, geldt het advies er niet naartoe te reizen.
2 | Wanneer moet een terugkerende reiziger uit zo’n land zich laten testen?
Iedere reiziger van 12 jaar of ouder die uit een geel land terugkeert, moet bij het passeren van de grens een coronabewijs kunnen tonen. Dat mag een bewijs van volledige vaccinatie van minstens twee weken oud zijn, bijvoorbeeld de QR-code uit de CoronaCheck-app. Wie tussen de 11 en 180 dagen geleden positief op het coronavirus is getest, kan ook met een zogenaamd herstelbewijs uit de voeten.
Andere reizigers moeten in de 48 uur voor aankomst in het buitenland een PCR-test ondergaan. Zij mogen alleen met een negatieve testuitslag reizen. Een antigeentest, die sneller een uitslag geeft, is ook toegestaan, maar alleen in de laatste 24 uur voor aankomst in Nederland. Wie korter dan twaalf uur in een geel land verbleef, heeft geen coronabewijs nodig.
Eenmaal in Nederland adviseert de overheid reizigers zich op de tweede en vijfde dag nogmaals te laten testen – ook de reizigers die met een vaccinatiebewijs of herstelbewijs de eerdere testverplichting ontliepen. Je kunt daarvoor bij de GGD terecht, of thuis een zelftest doen.
3 | Maakt het uit met welk vervoersmiddel een reiziger Nederland binnenkomt?
Nee, de regels gelden voor alle vervoersmiddelen. Reizigers die met de auto van hun vakantieland terugkomen, moeten bij het passeren van de Nederlandse grens een coronabewijs bij zich hebben, net als mensen die per vliegtuig, boot, trein of bus Nederland binnenkomen.
Dat verschilt per land. Zo kun je in Frankrijk zowat op iedere straathoek terecht voor een PCR- of antigeentest. In Italië mogen apotheken op afspraak coronasneltesten afnemen. In België kunnen buitenlanders alleen bij commerciële testaanbieders terecht.
Ook de prijzen voor een test lopen uiteen, soms zelfs binnen een land. In Frankrijk betalen toeristen 49 euro voor een PCR-test en 29 euro voor een antigeentest. In Italië kost een PCR-test 55 tot 100 euro, maar een antigeentest soms nog geen 30 euro. In België betaal je voor een PCR-test zelfs 120 euro.
Op de website www.wijsopreis.nl tipt het ministerie van Buitenlandse Zaken locaties in het buitenland waar toeristen zich kunnen laten testen. Dat het testen een ingewikkelde onderneming is, blijkt uit de disclaimer van de overheid: ‘De informatie is niet volledig en kan worden gewijzigd.’
5 | Wat moeten reizigers doen als de testuitslag positief is?
Niet reizen, in elk geval. Nederlanders die in het buitenland positief testen, moeten op de vakantiebestemming in quarantaine. Halsoverkop terugkeren is nadrukkelijk niet de bedoeling. Hoe een reiziger op bijvoorbeeld een camping een quarantaine moet regelen, is zijn eigen verantwoordelijkheid, vindt het kabinet. Pas als hij kan aantonen dat hij van de besmetting is hersteld, mag de reiziger Nederland weer binnen.
6 | Wat gebeurt er als een reiziger zonder geldig coronabewijs de grens passeert?
Op het passeren van de grens zonder coronabewijs staat een boete van 95 euro, dezelfde bekeuring dus, die nog altijd kan worden opgelegd aan mensen die de afstandsregel van anderhalve meter schenden. De overtreding levert geen aantekening op het strafblad op. Reizigers hoeven ook niet bang te zijn teruggestuurd te worden.
Bij reizen per vliegtuig, boot, trein of bus is de vervoerder verplicht om te controleren op coronabewijzen. Om automobilisten te controleren, surveilleren mobiele controles van de Koninklijke Marechaussee bij grensovergangen – op snelwegen, maar ook op provinciale wegen. ‘We richten ons nu voornamelijk op de Belgisch-Nederlandse grens’, zegt een woordvoerder, ‘omdat reizigers uit de landen die nu kleurcode geel hebben veelal door België reizen.’
Hoeveel mobiele teams er tegelijkertijd op pad zullen gaan, kan de woordvoerder niet zeggen. Maar wie er een tegenkomt, kan zijn papieren beter op orde hebben. ‘We schrijven meteen een boete uit’, waarschuwt de woordvoerder. ‘We gaan niet eerst twee weken waarschuwen.’
Dat een PCR-test in sommige landen duurder is dan de boete, vormt volgens het ministerie van Volksgezondheid geen probleem. ‘Je kunt niet alles 100 procent dichttimmeren’, zegt een woordvoerder. ‘Als de boete heel hoog zijn, zouden mensen misschien proberen via een landweggetje binnen te sluipen. Een sneltest is bovendien bijna altijd een stuk goedkoper.’
