Epidemiologen maken zich zorgen om de uitzonderingspositie die sportscholen door de recente versoepelingen hebben gekregen. ‘In discotheken en sportscholen loop je een vergelijkbaar risico.’ Daar zit je straks, als sportschoolbezoeker, binnen anderhalve meter van andere zwetende en hijgende mensen. Is die man aan de linkerkant eigenlijk wel gevaccineerd? En rechts, is zij verkouden of loopt haar neus alleen door de inspanning? Het voelt een beetje dubbel, aan je gezondheid werken in deze setting.

Als de meest recente versoepelingen zaterdag ingaan, hoeven sportscholen niet op QR-codes of negatieve PCR-tests te controleren én geen onderlinge afstand meer te handhaven. Jippie, jubelt de sector. De fietsen in bij een lesje spinning zullen als vanouds weer stuur aan stuur staan. De wachtlijsten voor populaire klasjes zijn straks voorbij, wordt in enthousiaste mails aan de leden beloofd.

Geen QR-code ‘Ik snap dat dit een beetje gek voelt’

Epidemiologen noemen het een risico, drie kwartier lang in een binnenruimte dicht op elkaar een intensieve inspanning leveren met een zwaardere ademhaling tot gevolg en rondvliegend lichaamsvocht. “Vlak naast elkaar zweten en hijgen is geen prettige gedachte in een epidemie”, zegt Frits Rosendaal van het Leids Universitair Medisch Centrum. “Met name die klasjes dicht bij elkaar zou ik zelf een beetje eng vinden.”

“Je loopt wel een risico als sporter”, vult Esther Metting aan. De epidemiologe en gedragswetenschapper van het Universitair Medisch Centrum Groningen benadrukt dat de ventilatie heel belangrijk zal zijn. “Ik snap dat dit een beetje gek voelt. In discotheken en sportscholen loop je een vergelijkbaar risico en bij nachtclubs is een QR-code wel verplicht.”

Beide wetenschappers hebben desondanks begrip voor de beslissing van het kabinet om de sportscholen net als het onderwijs een uitzonderingspositie te gunnen. Metting: “Het zou beter zijn een vaccinatiebewijs of negatieve testuitslag te vragen, maar aan de andere kant wil je de barrière om te gaan sporten zo laag mogelijk houden.”

Een gecalculeerd risico

Een woordvoerder van het ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport legt uit dat dat precies de reden is voor het besluit. “Sportbeoefening is uitgezonderd omdat sport een belangrijke bijdrage levert aan de gezondheid en weerbaarheid van de samenleving.”

Rosendaal begrijpt dat de overheid belangen binnen de volksgezondheid afweegt. “Je neemt een enigszins gecalculeerd risico. Enigszins, omdat het op dit moment heel moeilijk is in te schatten hoe groot dat risico is. Hoeveel sporters zijn gevaccineerd? Zitten er onder sporters veel mensen met een kwetsbare gezondheid? Juist omdat het maken van modellen zo lastig is, vind ik het best verstandig dat de regering af en toe wat probeert. Mits er scherp in de gaten wordt gehouden welke bijdrage sportscholen aan de infecties gaan leveren.”

Of het doel van het ministerie om zoveel mogelijk mensen in beweging te houden hiermee geholpen is, is de vraag. Praktisch is de drempel laag, maar psychologisch? Gedragswetenschapper Metting denkt dat de waarde die mensen nog aan de anderhalve meter hechten, afhangt van het eigen gevoel van kwetsbaarheid. “Als je het idee hebt dat je een groot risico loopt om ziek te worden, zul je voorzichtiger zijn. Maar de rest zal er geen probleem mee hebben om weer dicht bij elkaar te kruipen. Dat is aangeleerd geautomatiseerd gedrag. Het zit in ons brein. Wie zich ontspannen voelt, vervalt weer in oude patronen.”